Warto zobaczyć
Gmina Osie
Przyroda
Gmina Osie znana jest z bogactwa fauny i flory. Dla zachowania jej pierwotnego kształtu wydzielono liczne rezerwaty przyrody i Park Krajobrazowy.
Do najbardziej polecanych należą:
- rezerwat Jezioro Miedzno, gdzie spotkać można wyjątkowe okazy ptaków, m.in. orła bielika, żurawia, łabędzia niemego, bociana czarnego,
zachęconych bagiennymi terenami i gęstymi lasami;
- rezerwat Jeziorka Dury - 4 małe jeziorka z bogatą roślinnością bagienną na brzegach torfowych;
- rezerwat Jezioro Ciche - nazwa idealnie pasuje do tego akwenu ze względu na jego położenie wgłębi lasu,
gdzie tylko docierają śpiewy ptaków;
- rezerwat Jezioro Martwe - zachowane dla utrzymania charakterystycznej roślinności jezior dystroficznych.
Pod specjalnym nadzorem dla ochrony ptaków sieci Natura 2000 "Bory Tucholskie";
- rezerwat Jezioro Piaseczno to jezioro zaliczane do I klasy czystości i to jedyne takie jezioro w woj. kujawsko-pomorskim;
- Brzęki im. Z. Czubińskiego - to fragment lasu grądowego, czyli lasu liściastego wielogatunkowego z przewagą grabów i dębów,
z największym w Polsce naturalnym zbiorem Jarzębu brekini (in. brzękiem);
- "Czyściewnica" uroczysko, gdzie woda zalewa nieprzepuszczalne torfowe tereny, dodatkowo jest tu najwyższa
tama zbudowana rzez bobrów o łącznej długości blisko 50m.
- Wdecki Park Krajobrazowy - jeden z najmłodszych parków w Polsce założony w 1993 roku, z największym w Europie Środkowej skupiskiem Jarzębu Brekinii
oraz bardzo rzadkimi torfowiskami źródliskowymi;
Krajobrazy
- Jezioro Żur - sztuczny zbiornik o powierzchni ok. 440 ha stworzony w 1929 r. na rzece Wdzie,
w celu uruchomienia elektrowni wodnej. Spiętrzona rzeka Wda połączyła się z istniejącym jeziorem Mukrza tworząc akwen
o max głęb. do 18m ;
- rzeka Wda - wpływa do sztucznie stworzonego z jej wód jeziora Żur;
- Bory Tucholskie - wyjątkowo bogate tereny w różnorodne unikatowe gatunki drzew, okolice
to raj dla wędkarzy, grzybiarzy i szukających atrakcji wodnych;
- liczne rzeczki wpływające do jeziora Żur.
Zabytki kultury - Pomniki przyrody
- "Gwiazda Morza" - figura Matki Bożej, zbudowana 1938, zburzona rok później, odrestaurowana w 1989 roku;
- "Dąb Papieski" - nasiona dębu zasadzone w Gminie Osie poświęcone przez Jana Pawła II w 2004r.;
- głazy narzutowe - liczne naturalnie osadzone głazy, leżące na terenie gminy, niejednokrotnie
wykorzystywane przez turystów jako miejsce biesiadowania;
- pomnik w Osiu, symboliczne dwa koła ze złamaną osią - pomnik odsłonięto w 2005 r. w rocznicę niepodległości;
- legendarny "Królewski Kamień" - odkryty pod koniec lat 80 XX wieku, leży w Spławiu,
przy drodze z Żura do Drzycimia, na głazie wyryte są znaki insygniów królewskich.;
- Aleja dębowa, Jaworowa - liczne, potężne drzewostany tuż nad okolicznymi drogami tworzą krajobraz terenów osia;
Zabytki architektury
- Elektrownia Wodna w Żurze - elektrownia o mocy 8 MW uruchomiona w 1930 roku;
- Obelisk w Żurze - położony przy Osiu, związany z budową elektrowni wodnej;
- Wiadukty drogowo-kolejowe - przy trasie Osie – Tleń z roku 1906;
- Stara przystań wodna - z betonowym pomostem w Żurze;
- liczne kapliczki przydrożne;
- stare budynki miejscowości Osie z ciekawą architekturą;